Każda osoba w Polsce mająca ubezpieczenie zdrowotne może zapisać się, czy też dokonać wyboru miejsca leczenia, w tym lekarza rodzinnego, do którego będzie się zwracać o pomoc w ramach POZ. Obecnie świadczenia podstawowej opieki zdrowotnej nie są objęte rejonizacją, a osobie ubezpieczonej i przebywającej na terenie kraju nie można zabronić skorzystania z prawa do leczenia. Zgodnie z obowiązującym prawem można dwukrotnie w ciągu roku bez dodatkowych opłat zmienić swojego lekarza podstawowej opieki, przy czym świadczenia objęte ubezpieczeniem można realizować jedynie w dni powszednie między godzinami 8:00 a 18:00. Potrzebując pomocy lekarskiej w weekend czy też święta należy skorzystać z nocnej i świątecznej opieki zdrowotnej.
Korzystając z porady lekarskiej, w ramach przysługującej nam opieki zdrowotnej gwarantowanej przez państwo lekarz może zlecić poradę profilaktyczną, rozszerzenie diagnostyki poprzez zlecenie np. badań laboratoryjnych czy też wykonać zabiegi takie jak EKG, czy USG. W ramach POZ lekarz rodzinny może wypisać również skierowanie na rehabilitację, do uzdrowiska, czy też skierowanie na transport sanitarny i wypisanie zaświadczenia o stanie zdrowia pacjenta.
W ramach podstawowej opieki zdrowotnej, poza lekarzem pierwszego kontaktu, dokonuje się wyboru pielęgniarki i położnej POZ. Pielęgniarka w ramach obowiązków wynikających z POZ odpowiada za planowanie i realizację świadczeń diagnostycznych, profilaktycznych, leczniczych oraz rehabilitacyjnych. Położna realizuje natomiast świadczenia w zakresie opieki położniczo – neonatologiczno – ginekologicznej, czy też edukacji przedporodowej wraz z wizytami domowymi po porodzie.